گروه حقوق مجتمع آموزش عالی بنت الهدی

مهریه نشانه صداقت و صمیمیت مرد نسبت به همسرش می باشد و سنتی پسندیده است که پیامبراکرم (ص) نیز به آن عمل می کرده است.آن چه که در هنگام عقد به عنوان بدهی و دین بر گردن زوج قرار می گیرد تا به محض مطالبه زوجه پرداخت شود، به صورت عندالمطالبه است. اما شرطی هم می تواند با عنوان عندالاستطاعه جزء شروط ضمن عقد باشد و دختر به اختیار می تواند با آن موافقت کند و آن را بپذیرد و یا مخالفت کند و نپذیرد.

ویژگی ها و آثار مهریه عندالمطالبه وعندالاستطاعه 

☑️عند المطالبه بودن مهریه به این معنی است که به محض امضای عقدنامه، زن اگر بخواهد می‌تواند با مراجعه به محاکم و دادگاه‌های خانواده یا مراجعه به اجرای ثبت بخواهد که مهر یا قسمتی از مهریه را بپردازد.

☑️عندالاستطاعه بودن مهریه به این معنی است که زن زمانی می‌تواند مهریه خودش را مطالبه کند و مرد را مم به پرداخت آن کند که استطاعت پرداخت مهریه را به عهده زوج ببیند یعنی مرد توان پرداخت داشته باشد، اگر توان پرداخت نداشته باشد زن این حق را نخواهد داشت.

☑️بر این اساس خانمی که همه مهریه‌اش عندالمطالبه باشد مثل گذشته است و هر زمان که بخواهد می‌تواند آن را مطالبه کند چه به صورت دادخواست در دادگاه خانواده و چه به صورت مطالبه‌ی اجرایی از طریق اجرای ثبت و اگر تمام مهریه خانم در عقدنامه جدید از وصف عندالاستطاعه برخوردار باشد دیگر این دختر خانم نمی‌تواند مهریه‌اش را بخواهد مگر اینکه ضمن دادخواست مطالبه‌ی مهریه، لیست اموال و دارایی زوج را ارایه کند و به هر نحوی که هست ثابت کند که این آقا تمکن و قدرت پرداخت مهریه درخواستی ایشان را دارد.

☑️درباره‌ی اضافه شدن دو شرط جدید به عقدنامه‌ها با محتوای مهریه به صورت عندالمطالبه می‌باشد» و مهریه به صورت عندالاستطاعه می‌باشد»، در قانون و در دفترچه عقدنامه تصریح شده است که زن به محض وقوع عقد مالک مهریه است و می‌تواند نسبت به آنچه زوج به عنوان مهریه تعهد کرده است، اقدام قانونی کند؛ این مهریه ممکن است عین یا وجه نقد باشد یعنی کافی است که مالیت داشته باشد و از لحاظ قانون، خلاف شرع و قانون نباشد.

☑️در روزگار گذشته رسم معمول قراردادن اشیای غیرمنقول از قبیل خانه، زمین و ملک برای مهریه ن بوده است. اما در روزگار فعلی پول و سکه جای خود را به اموال غیرمنقول برای اختصاص به مهریه ن داده است.مهریه به محض مطالبه زوجه باید پرداخت شود و به عبارتی در اصطلاح حقوقی حال» است یعنی بدهی که زوج به گردن گرفته و از نظر فقهی و شرعی باید بپردازد و اگر از پرداخت آن طفره رفت می توان از طریق بخش اجرایی ثبت و مراجع قانونی آن را وصول کرد.